Thứ Bảy, 26 tháng 10, 2013

Kỹ năng sống I (Để đối phó tốt nhất trong tình huống sốc "shock")

Trong cuốc sống có quá nhiều tình huống có thể gây sốc mà mỗi chúng ta có thể gặp, đó là các tình huống "xảy ra quá nhanh, bất ngờ, gây một cảm xúc cực mạnh", những tình huống đó có thể làm cho ta quá vui, quá buồn, quá sợ hãi... khi một người nào đó gặp một tình huống mà không thể làm chủ được lý trí và hành vi của mình, ta thường nói: người đó bị sốc. 
Các tình huống gây sốc thật đa dạng, ngay từ nhỏ chúng ta đã có thể gặp thậm chí chúng ta còn cố tình tạo ra để hù dọa người khác "cho vui" như: nhát ma, nấp vào chỗ nào đó nhảy ra vồ làm người khác "chết ngất"..., ngay tuổi nhỏ bị chửi mắng vô cớ, bị đáng đập, bị trộm cướp, bắt cóc, bị lạm dục tình dục, bị hãm hiếp, bố mẹ anh em đột ngột bị tai nạn, gặp thảm họa lụt bão, cháy nhà, bị rơi xuống nước trong tình trạng không biết bơi, đôi khi vui mừng quá thái cũng có thể gây sốc... các tình huống này rất có thể làm con người ta rơi vào tình trạng không thể kiểm soát được hành vi của mình, dễ có các hành động bất lợi cho bản thân và những người xung quanh, thậm chí có thể dẫn đến tự sát, giết người hàng loạt... 
Khi lớn lên chúng ta rất có thể lại tiếp tục gặp nhiều tình huống khác... nhiều khi trúng số độc đắc cũng gây sốc..., đặc biệt các tình huống không may do chính mình gây nên cho người khác, thậm chí cho người thân, người thầy thuốc không may gây tai biến cho bệnh nhân...
Làm thế nào để không bị sốc, để vẫn kiểm soát được, làm chủ được bản thân, ứng xử một cách phù hợp, có đạo đức, không phạm luật, giúp được mình và giúp được người khác tốt nhất, mặt khác cũng không bị vô cảm dẫn đến trơ trước các tình huống gây phẩn nộ.
Để có được những kỹ năng đối phó với các tình huống sốc là mong muốn, cũng như trách nhiệm của chúng ta, của cộng đồng. Chúng ta đã từng chứng kiến, biết được từ thảm họa bom nguyên tử, rồi thảm họa sóng thần, nhà máy điện nguyên tử ở Nhật Bản, một dân tộc có một văn hóa ứng xử một cách thần kỳ trước thảm họa khủng khiếp, con người và con người đã ứng xử với nhau thật đúng mực, thật văn hóa và trí tuệ, điều đó đã làm cho đất nước hồi sinh, khẳng định một nền văn hóa có một không hai trên thế giới. Để có được điều này trước hết mỗi con người chúng ta cần được học, huấn luyện đào tạo một cách chu đáo, toàn diện, trong mỗi gia đình, trong cộng đồng, ở trường học. Học lệch, sống khép kín không có lợi cho kỹ năng sống, mặc dù trong một giai đoạn nào đó có thể có những thành tích nhất định, ví dụ thi đậu thủ khoa, đậu bác sỹ, giành giải quốc gia, quốc tế, được làm ông này bà nọi... (ở đây không đề cập đến những người toàn diện mà giỏi thành đạt). 
Cần phải cân bằng giữa vui chơi, học tập, rèn luyện tinh thần và thể lực, tránh tình trạng nhồi nhét, nhồi sọ gây áp lực lớn. Trẻ em cần được phát triển trong một môi trường thân thiện, được huấn luyện, tập luyện và được trải nghiệm các tình huống giả định một cách thường xuyên... Lễ hội hóa trang, lễ hội Halloween... đọc các sách và nghe chuyện tình báo, thậm chí đôi khi nghe "chuyện ma"..., tập bơi, tập chống cháy, rèn luyện thể thao, học võ thuật, tùy theo điều kiện hoàn cảnh, học các đối phó, giúp đỡ mọi người, làm từ thiện, trong các trường hợp thảm họa như động đất, sóng thần, lụt bão... không cổ vũ những tập tục mê tín dị đoan, nêu các tình huống giả định sinh động nhất để tìm cách giải quyết, là những điều hết sức cần thiết mà cộng đồng và mỗi gia đình cần phải đào tạo huấn luyện không né tránh. 
Ngoài ra, mỗi người cần tự trang bị cho mình những kiến thức và sự trải nghiệm cần thiết, phải thấy được "tình yêu thương luôn bao trùm toàn bộ vũ trụ này mà trung tâm của tình yêu thương là trí tuệ, có tình yêu thương là cần nhưng chưa đủ, cần phải có trí tuệ để có thể ứng xử một cách đúng đắn nhất, yêu thưng không có trí tuệ nhiều khi bằng hại nhau".
Kỹ năng sống, đặc biệt kỹ năng sống trong các tình huống sốc thực sự quan trọng và cần thiết, khi mỗi người chúng ta là duy nhất, hân hạnh có mặt trong vũ trụ này. Trong cộng đồng, với sự cá biệt là dấu ấn mà mỗi chúng ta có quyền được có, thì sự hòa hợp vào cộng đồng, vào thiên nhiên cũng là bản năng và mục đích, lẽ sống của chúng ta.

TNP

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét